مدیرانی که از بیرون بانک مرکزی بویژه از بورس آمده اند عملکرد موفقی نداشته اند/فردی که کمترین سابقه ای در مسائل ارزی ندارد،چرا باید معاون ارزی بانک مرکزی شود؟

گروه اقتصاد کلان پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، یوسف کاووسی کارشناس ارزی و اقتصادی در گفت و گو با رادار اقتصاد در خصوص عوامل مؤثر بر افزایش نرخ ارز و تغییرات مدیران بانک مرکزی گفت: افزایش نرخ ارز تابع عوامل داخلی و خارجی است که مدتهاست گریبان گیر اقتصاد ایران است. اما آنچه در این موضوع مهم است تشدید عوامل داخلی است که در روزها و هفته های گذشته مسیر را برای افزایش ناامنی در اقتصاد ایران افزایش داده و امید به آینده را به شدت کاهش داده است.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: عوامل داخلی و سوء مدیریت ها بحث تجارت خارجی را نیز تحت تاثیر قرار داده اند، ضمن اینکه قطعنامه هایی که توسط کشورهای اروپایی و سازمان ملل علیه ایران صادر شده نیز به افزایش ناامنی نسبت به اقتصاد ایران دامن زده است، لذا این عامل نیز اثر مستقیمی روی نرخ ارز و به تبع آن نرخ تورم دارد. مسائلی که از قبل در خصوص مدیریت اقتصادی و ارزی وجود داشته و حل نشده در هفته‌ها و ماه های اخیر نیز لاینحل تر شده لذا به تشدید وضعیت بد اقتصادی و بالا رفتن نرخ ارز منجر شده است که از جمله آنها می توان به سوء مدیریت هایی که به کاهش صادرات و واردات منتهی می شود اشاره کرد. بی شک محدودیت تجارت خارجی منجر به ایجاد محدودیت هایی در زمینه انتقال ارز به داخل کشور می شود لذا عوامل متعددی دست به دست هم داده و عرضه ارز را کم کرده است.
یوسف کاووسی معتقد است: وقتی عرضه ارز کم شود و تقاضا زیاد شود، ضمن اینکه امید به آینده کاهش بیاید و مردم نگران کاهش ارزش پول ملی و روند رو به افزایش از دست رفتن ارزش پول ملی باشند به سمت خرید ارز و سکه و بازارهای موازی هجوم می آورند، چرا که غیر از این راهی برای حفظ ارزش پولی که در این مدت بیش از 20 درصد کاهش یافته ندارند، به همین دلیل تقاضای ارز زیاد می شود در حالی که عرضه مناسب تقاضای ایجاد شده نیست، البته مسوولین بانک مرکزی معتقدند ارز داریم و عرضه کاهش نیافته، حتی اگر به قول مسوولین عرضه ارز کم نشده باشد، قطعا تقاضا افزایش یافته و تقاضای بیشتر باعث بر هم خوردن تعادل بازار ارز شده است. از سوی دیگر مدیران و مسئولان دولتی من جمله بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، وزارت صمت نیز افق روشنی پیش روی آینده اقتصاد ایران برای ایجاد اطمینان و آرامش در مردم نگشودند، خود این موضوع به بالا رفتن تقاضای ارز منجر شده، لذا مجموعه عوامل داخلی و خارجی که از قبل هم وجود داشته بر افزایش نرخ ارز تاثیر گذاشته و کشور را دچار بحرانی اساسی کرده است.

کارشناس ارزی و اقتصادی در خصوص اهمیت تبحر و برخورداری از دانش لازم برای مدیریت بانک مرکزی و معاونت ارزی گفت: مدیریت ارزی کشور از مسائل مهمی به شمار می رود که بسیار حساس است به همین خاطر با بالا گرفتن نوسانات ارزی رئیس بانک مرکزی معاون ارزی را برکنار و شخص دیگری را سکاندار مدیریت ارزی کشور نمود. البته همین تغییر نیز جای سوال باقی گذاشته است. آیا درست است فردی که مدیر ارزی کشور می شود آن هم در بحبوحه مشکلات ارزی و نوسانات در بازار ارز، از مجموعه افراد موثر یا مسوول در بورس باشد؟ فردی که کمترین سابقه ای در زمینه مدیریت مسائل ارزی ندارد، در چنین شرایطی باید معاون ارزی بانک مرکزی شود؟! قطع به یقین پاسخ منفی است چرا که این مدیر تا به خود بیاید و ساختارهای بانک مرکزی و عوامل ورود و خروج کالا و ارز را بشناسد مدت زمان طولانی گذشته است، لذا تا هنگامی که این شناخت حاصل نشود نمی تواند سیاست جدیدی اعمال کند و این سیاست تا زمانی که اعمال نشود درست یا غلط آن را نمی توانیم ارزیابی کنیم اما مشخص است شخصی که عوض می شود و شخص جدیدی جایگزین وی می شود نمی داند تا چه مدتی چه کاری باید انجام دهد بنابراین یا باید طبق روش های مدیر قبلی عمل کند یا روش های دستوری که از بیرون داده می شود را اعمال کند، لذا به صورت مستقل نمی تواند نظری داشته باشد چرا که ساختارها و مدیریت ها را نمی شناسد.

یوسف کاووسی در این موضوع تصریح کرد: البته در وهله اول نمی توان گفت مدیران بورسی مثبت عمل می کنند یا منفی، بلکه متناسب با نوع سیاست گذاری آنها می توان نظر داد اما آنچه مهم است اینکه مدیرانی که از بیرون بانک مرکزی به ویژه از بورس وارد بانک مرکزی شدند عملکرد موفقی نداشته اند و نسبت به مدیریت و عملکرد آنها امیداوری وجود ندارد لذا این موضوع منجر به افزایش تقاضای ارز شده‌ است.معمولا مدیرانی که از بورس وارد بانک مرکزی می شوند چون نگاه حمایتی به بورس دارند و چون سیاست های بانک مرکزی بعضا می تواند مخالف با بورس باشد، این مدیران تا مدتی که خود را با شرایط و سیاست های بانک مرکزی هماهنگ کنند مشکلاتی برای اعمال سیاست‌ها ایجاد می کنند و بعد از شناخت موضوع از جنس بورسی خود خارج می شوند و در قالب مدیران پولی قرار می گیرند، هر چند که در این فاصله تصمیمات غلطی گرفته می شود یا فرصت های مهم در بی تصمیمی سپری می شود که این موارد یک به یک ضرباتی جبران ناپذیر به اقتصاد کشور وارد می کند. ضمن اینکه ممکن است تصمیماتی گرفته شود که در جهت منافع بورس و مخالف با سیاست های پولی معقول باشد پس این موضوع هم مشکل زا می شود.

کارشناس ارزی و بانکی افزود: آنچه مسلم است نقش مدیران ارزی در ایجاد ثبات در بازار و نرخ ارز بسیارمهم است چرا که نگاه بورسی متفاوت از نگاه بانکی است، لذا مدیر غیر متخصص به مسائل پولی و ارزی تا متوجه مغایرت ها شود فرصت از دست می‌رود و بورسی ها هم انتظار دارند در جهت تحقق مطالبات آنها گام بردارد، این در حالی است که گاهی درجهت بورسی ها گام برداشتن به ضرر سیاستهای پولی است مخصوصا در بحران اخیر.